Opis obserwacji i proporcje

No to co? Czas wznowić działanie bloga po przerwie.

Nim jednak o ptaku szponiastym, dziś muszę powiedzieć Wam o innej ważnej rzeczy w obserwacjach.

Jak to już być może ktoś wyłapał przy dzioborożcu, w obserwacjach terenowych ptaków i późniejszym ich opisie (lub rysunku) szalenie ważne są proporcje. Wyobraźmy sobie, że jakiś „ktoś” nam opisuje spotkanego ptaka:

„Widziałem coś takiego na plaży. Jak wyglądało? Stary, dziwadło jakich mało! Było takie... no... czarno-białe. Miało strasznie długie nogi, jak na szczudłach i długi czerwony dziób.

Obraz jaki się z tego wyłoni będzie co najmniej niepewny:

A przecież nie jest on błędny z opisem.

Ale, gdyby ten sam ktoś, nawet nie znając cech diagnostycznych gatunku ptaka opisał go w następujący sposób:

Biegało coś takiego po plaży przy samej wodzie. Jak wyglądało? Z wielkości to może jak taka kaczka. Nie, zupełnie nie podobne do kaczki! Stary, w życiu takiego dziwadła nie widziałem. Latało w te i na zad po całej plaży, ale najczęściej trzymało się przy wodzie. Chyba coś tam żarło, bo co chwile wkładało dziób w piach. Niby to ptaszysko zdawało się być całe czarno białe: głowę, aż do piersi miało czarną, ale wierzch skrzydeł jakiś taki ciemny, chyba innego koloru. Może brązowy? A na spodzie ciała było białe. Miało długi, prosty, czerwony dziobas, chyba ze dwa razy dłuższy od głowy! i jakieś takie długie nogi. Nawet nie wiem, czy były jasne, czy ciemne, ale zdaje się, że podobnej długości, jak dziób.

Czujecie różnicę? Nawet, jeśli opis nadal jest niekompletny, wyolbrzymiony, czy co tam jeszcze, to możemy się domyślić, w jakiej grupie poszukiwać „dziwaka” i nie chybnie go znaleźć:

Ostrygojad amerykański(Haematopus palliatus)

Źródło: www.sxc.hu/photo/250335

Widzimy, że tym razem obserwator się przyłożył i przyjrzał się znacznie dokładniej. W tym opisie zostały już poruszone 4 elementy: miejsce obserwacji, wielkość (porównana z innym gatunkiem), wygląd i zachowanie (sposób i miejsce żerowania).

Informacje na temat warunków obserwacji (pogoda, godzina, widoczność) mogłaby stać się również przydatną informacją, tłumaczącą, dlaczego, ptak zdawał się być ciemniejszy, lub kolor nóg miał nieokreśloną barwę. Przydatne mogłyby okazać się także informacje o liczbie osobników, czy towarzyskości w stosunku do innych gatunków.

Co więcej, obserwator posłużył się tym razem proporcjami, by opisać nietypowe wielkości części ciała (dziób nogi). Nie należy się dziwić częstemu wyolbrzymianiu różnych wielkości (dziób dwa razy dłuższy od głowy). Zwłaszcza osobom niezajmującym się profesjonalnie obserwacjami zdarza się przesadzać Łatwo ulec złudzeniu także, gdy obserwacji dokonuje się „na oko”, lub warunki były utrudnione, na przykład: ptak (obserwator) był w ruchu. Jest to jednak do wyćwiczenia. Obserwator uczy się wraz ze zdobywanym doświadczeniem mieć dystans do swoich odczuć i bierze poprawki na rzeczy mało prawdopodobne.

W następnym poście, zgodnie z obietnicą rysunek szponiastego. Na początek myszołów.